Eind september 2018 werd de onderstaande brief gestuurd naar de politieke partijen in Provinciale Staten van Limburg.
Betreft:
aanbevelingen fietsbeleid voor uw verkiezingsprogramma.
Beste
mensen,
Zoals u weet
worden op 20 maart 2019 weer verkiezingen gehouden voor Provinciale Staten van
Limburg. U bent ongetwijfeld met de voorbereidingen hiervoor begonnen, en
wellicht is het schrijven van een nieuw verkiezingsprogramma al aardig
gevorderd. Toch wil de Fietsersbond hier nog graag een bijdrage aan leveren.
De Fietsersbond
neemt aan dat uw partij zich ook in de komende Statenperiode wil inzetten voor
de fietser over het algemeen en een gedegen provinciaal fietsbeleid in het
bijzonder. Wij bieden u daarom voor uw verkiezingsprogramma ‘handvatten’ aan in
de vorm van een aantal wensen van de Fietsersbond voor het provinciale
fietsbeleid. Deze zijn op hoofdlijnen in deze brief verwoord. In de bijgevoegde
notitie ‘Kies voor de fiets, Fietsersbond programma voor de Provinciale
Statenverkiezingen 2019’ wordt hier nader op ingegaan.
De
Fietsersbond zet zich in voor alle zaken die het fietsen veiliger en plezierig
maken. Wij zijn van mening dat het fietsen om veel redenen verder gestimuleerd
kan worden. We sommen er graag een aantal op:
·
Het (utilitair) fietsen in Limburg blijft achter
ten opzichte van het Nederlands gemiddelde.
·
Het vergroten van het fietsaandeel in de
mobiliteit draagt bij aan belangrijke doelen op het terrein van leefbaarheid
van vooral stedelijke gebieden, gezondheid en een beter milieu (minder gebruik
van fossiele brandstoffen en luchtvervuiling).
·
Met méér fietsen verbetert de bereikbaarheid,
onder andere door het terugdringen van files, kansen worden benut voor een optimale
bereikbaarheid van economisch belangrijke gebieden, en de bereikbaarheid blijft
behouden van voorzieningen in krimpgebieden.
·
We pleiten voor het verder verbeteren van de
ketenmobiliteit en de afstemming van het fietsen met het openbaar vervoer.
·
Meer fietsen draagt bij aan de aanpak van bewegingsarmoede
en daarmee aan de volksgezondheid over het algemeen.
·
Er is specifiek aandacht nodig voor de aanpak van
de onveiligheid van het fietsen (met speciale aandacht voor ouderen).
·
Fietsen is een belangrijke (innovatieve)
economische factor, vooral ook als onderdeel van toerisme en recreatie.
De
Fietsersbond heeft speciaal voor deze verkiezingen de hierbij gevoegde notitie
‘Kies voor de fiets’ geschreven. In 16 pagina’s wordt een overzicht gegeven van
maatregelen waarmee het fietsen op provinciaal niveau gestimuleerd kan worden.
De
kernachtige boodschap van het rapport is: “In 2027 20% meer fietskilometers (Nationale
Fietsagenda). Deze ambitie geldt voor alle vormen van fietsmobiliteit, zowel
recreatief als utilitair. En de groei van het fietsgebruik moet gepaard gaan
met een afname van het aantal verkeersdoden en letselslachtoffers onder
fietsers. Wij vragen u beide concrete doelstellingen te omarmen.
Om deze
doelstellingen te realiseren stelt de Fietsersbond een groot aantal maatregelen
voor die het fietsen veiliger en aantrekkelijker maken. De Fietsersbond vraagt
u vooral de volgende punten op te nemen in uw verkiezingsprogramma:
·
Het fietsbeleid krijgt ook de komende vier jaar
veel aandacht. In het bijzonder is onze provincie momenteel bezig met een
actualisering van het provinciale fietsroutenetwerk. Wij hebben hier hoge
verwachtingen van, vooral ook als dit routenetwerk vervolgens wordt beoordeeld
op de algemene inrichtingseisen. Wij verwachten van uw partij dat daar waar
fietsvoorzieningen niet aan deze inrichtingseisen voldoen, er een concreet
programma van aanpak wordt gestart om deze fietsvoorzieningen weer bij de tijd
te brengen.
·
De provincie neemt niet alleen een ambitieuze,
vooruitstrevende regierol bij aanleg, verbetering en onderhoud van het provinciale
fietsnetwerk, maar ook voor de interlokale fietsverbindingen over gemeentelijke
wegen. Een aantrekkelijke bijdrageregeling voor fietsmaatregelen die door de
gemeenten worden genomen, is noodzakelijk om een hoge ambitie te realiseren.
·
De voorgenomen snelfietsroutes worden
gerealiseerd. Prioriteit krijgen de lopende plannen voor Maastricht – Venlo –
Mook, Maastricht – Heerlen, Heerlen/Kerkrade – Aken, de Tramwegroute van
Maastricht naar Vaals, en de Parkstad Limburg Leisure Lane die in Nuth aansluit
op het oude mijnspoor naar Geleen en Sittard. Toegevoegd worden een
lange-afstandsroute Maastricht-Maasbracht over het westelijke jaagpad langs het
Julianakanaal en snelfietsroutes binnen agglomeraties naar belangrijke
bestemmingen die niet goed via het spoornet bereikbaar zijn, zoals de Chemelot
Campus bij Stein.
·
De oversteekbaarheid van provinciale wegen binnen
de bebouwde kom wordt verbeterd met voor de fiets praktische en sociaal veilige
maatregelen als de aanleg van standaard rotondes met de fietser in de voorrang,
fietsoversteken via middengeleiders, verdiepte wegen of verlaging van de
snelheid naar 30 km/uur.
·
Bij provinciale wegen buiten de bebouwde kom met
maximum snelheid 80 km/uur dienen zonder uitzondering vrijliggende fietspaden
te hebben. De provincie gaat ook gemeenten ondersteunen bij de aanleg van
vrijliggende fietspaden langs doorgaande wegen buiten de bebouwde kom. Een mooi
voorbeeld waar provinciale steun onontbeerlijk is, is de fietsroute Heerlen –
Ubachsberg – Etenaken. De provincie vaardigt een richtlijn uit dat wegen in het
buitengebied zonder fietsvoorzieningen een maximum snelheid van maximaal 60
km/uur hebben.
·
Tevens wordt werk gemaakt van de verbetering van
de inrichting van fietsvoorzieningen bij kruisingen, waaronder de noodzaak van
ongelijkvloerse kruisingen bij rotondes buiten de bebouwde kom. Ook bij
provinciale wegen binnen de bebouwde kom waaronder bij nieuwe turborotondes,
moet altijd gekozen worden voor optimale fietsvoorzieningen.
·
Blijvend punt van zorg is het verminderen van
barrières. Zo moeten we constateren dat de provincie hier nog onvoldoende oog
voor heeft gezien de bijna gerealiseerde Buitenring Parkstad Limburg, de afbouw
van regionale routes bij het Europaplein en de Bosscherweg / Noorderbrug in
Maastricht, de discussies over de N280 en de eerste planvorming voor de
verbreding van de A2 tussen Kerensheide en het Vonderen (na inspraak van onder
meer de Fietsersbond zijn hier significante verbeteringen aangebracht). Barrièrevorming
en verhokking worden voortaan voorkomen bij aanleg of verbreding van
infrastructuur, waarbij fiets- en wandelverbindingen in stand worden gehouden conform
de richtlijnen van CROW.
·
Veel vrijliggende fietspaden langs provinciale
wegen buiten de bebouwde kom zijn te smal, vooral vanwege de grote verschillen
in snelheden binnen het ‘langzame’ verkeer (waar ook bromfietsen op het
fietspad zijn toegestaan). Drukke tweerichtingsfietspaden moeten aan hoge eisen
voldoen wat betreft maatvoering, markering en verlichting. In het bijzonder
vragen wij aandacht voor tweerichtingenfietspaden
in hellend gebied, waar grote snelheidsverschillen tussen helling-op en
-afwaarts, de meestal ongewenste combinatie van fietsverkeer met het vaak
collosale landbouwverkeer op te smalle (vent)wegen, goed onderhoud en
gladheidsbestrijding.
·
Ook een provincie-dekkende, kwalitatief goede
fietsbewegwijzering hoort bij een
uitnodigend en fietstoegankelijk Limburg.
·
De aantallen verkeersdoden en ernstige -gewonden
zijn nog steeds onaanvaardbaar hoog. Deze aantallen kunnen worden verminderd
door een veiligere inrichting van het wegennet en een intensivering van
gerichte campagnes door het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Limburg (ROVL).
Gezien de huidige ernstige ongevallen lijkt het er op dat Noord-Limburg vooral
baat heeft bij maatregelen voor oudere fietsers in het buitengebied en
Zuid-Limburg bij maatregelen voor wielrenners.
·
Gelet op de hoge Limburgse wegendichtheid moet
worden gestreefd naar het vergroten van de maaswijdte van autotoegankelijke
wegen, waardoor de facto meer solitaire fietswegen ter beschikking komen zonder
aanleg van nieuwe infra. Daarbij is het gewenst dat fietsverbindingen worden
ontwikkeld langs spoorlijnen en waterwegen om goede alternatieven te hebben
voor fietsroutes langs drukke verkeerswegen.
·
Om de ketenmobiliteit met het openbaar vervoer
verder te verbeteren zal er nog op veel plaatsen geïnvesteerd moeten in goede,
gratis fietsparkeermogelijkheden bij stations en bushaltes (zeker omdat het
buslijnennet fors ‘gestrekt’ is geworden).
·
Tot slot bepleiten wij de oprichting van een
fietsteam dat met één motto het Limburgse fietsbeleid intensiveert en bewaakt
en het fietsgebruik promoot.
Wij zijn van
mening dat onze voorstellen ambitieus zijn, maar het fietsbeleid vereist ook
een ambitieuze aanpak. En als we eerlijk zijn, dan is voor grote delen van
Limburg een toename van 25 % niet eens zo veel. Vooral in Zuid-Limburg en in
het bijzonder in Parkstad Limburg wordt momenteel in verhouding veel minder
gefietst dan landelijk. Hier is een grotere inhaalslag op zijn plaats.
Wij verwachten
dat u in uw verkiezingsprogramma wil uitspreken dat het uit oogpunt van
verkeersveiligheid en fietscomfort gewenst is om nog meer voor de belangen van
de fietsers op te komen. Daarbij vinden wij het noodzakelijk u erop te wijzen
dat goede fietsvoorzieningen hun ruimte nodig hebben en ook kosten met zich
meebrengen. Wij bevelen u dan ook aan hier in uw financiële paragraaf rekening
mee te houden. Daarbij wijzen wij u ook op de positieve verhouding in maatschappelijke
kosten en baten van het investeren in aanleg, beheer en onderhoud van
fietsvoorzieningen, zeker in vergelijking tot andere investeringen en
subsidiëring in mobiliteit.
Samengevat
zien wij het graag dat u zoveel mogelijk van onze wensen in uw
verkiezingsprogramma verwerkt, waarbij de fietsers vervolgens ook van uw partij
mogen verwachten dat u zich in de komende Statenperiode voor de realisatie
hiervan serieus gaat inzetten.
Wij bedanken
u bij voorbaat voor de aandacht en zien uw reactie met belangstelling tegemoet.
Indien u nadere informatie wenst dan bent u vanzelfsprekend van harte welkom,
waarbij wij desgewenst ook graag onze voorstellen toelichten.
Daarbij zijn
wij ook bereid om u tijdens de volgende Statenperiode te adviseren over het te
voeren fietsbeleid.
Met
vriendelijke groeten,
namens de
Fietsersbond in Limburg,
Harrie
Winteraeken
Provinciaal
vertegenwoordiger Fietsersbond in Limburg,
Bijlage: rapport
‘Kies voor de fiets, Fietsersbond programma voor de Provinciale
Statenverkiezingen 2019’.